کد مطلب:210743 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:134
نقص مرد
یك روز به محمد بن مسلم كه یكی از اصحاب توانگر او بود فرمود من در تو نقصی می بینم چرا در رفع آن نمی كوشی؟
گفت فدای تو شوم چه نقصی در من است كه برای رفع آن نكوشیده ام.
قال علیه السلام «عدم اشتغالك بالكسب» فرمود نقص تو این است كه به كسب و كاری مشغول نمی شوی عرض كرد اطاعت می كنم و به كاری مشغول می شوم برگشت به كوفه به تجارت پرداخت. این مرد در كوفه به خرمافروشی در خیابان پرداخت ولی اقوامش گفتند درخور شأن تو نیست كه بدین گونه كسب كنی آنگاه اطاق تجارتی گرفت و به كسب و كار حلالی پرداخت.
قال رسول الله (ص) ان الله یحب عبدا یتخذ المحنة لیستغنی بها عن الناس.
این شعاری بود كه در دكان ها و مغازه های مسلمین نصب می شد - رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود خداوند بنده ای را دوست می دارد كه محنت را بر خود بخرد تا از مردم بی نیاز گردد. قال صلی الله علیه و آله ان الله یحب عبد المؤمن المتحرف - (ای ذو الحرفه) خداوند بنده مؤمن صاحب حرفه را دوست دارد.
قال صلی الله علیه و آله ان الله یحب الصانع و الحاذق: خداوند صنعتگران مبتكر و زیرك را دوست می دارد.
[ صفحه 209]
قال صلی الله علیه و آله رحم الله امرءا عمل عملا فاتقنه خداوند رحمت كند بنده ی كارگری كه كار خود را محكم و استوار نماید.
حضرت امام علی بن الحسین علیه السلام فرمود من طلب الحلال فهو من الله تعالی صدقة علیه فرمود كسی طلب كسب حلال كند از جانب حق تعالی صدقه گرفته است.
قال علیه السلام ارضیكم عند الله اسعاكم علی عیاله هر كس راضی باشد از نعم الهی نشانه اش این است كه بر زن و فرزندش وسعت می دهد.
قال الباقر (ع) من طلب الدنیا حلالا تعففا و استغناءا عن الناس لیوسع علی عیاله و تعطفا علی اجاره لقی الله تعالی یوم القیمة و وجهة مثل القمر لیلة البدر.
حضرت امام محمد باقر علیه السلام فرمود كسی كه از مال دنیا طلب حلال نماید و برای عفت و بی نیازی از مردم و وسعت دادن بر زن و فرزند و عواطف بر همسایه دنیا را بخواهد و در راه به دست آوردن مال دنیا مبارزه كند روز قیامت خداوند را ملاقات می كند در حالی كه صورتش چون ماه شب چهارده می درخشد.
قال (ع) من طلب الدنیا حلالا فی عفاف كان فی درجة الشهداء
امام محمد باقر علیه السلام فرمود كسی مال دنیا را به حلال كسب نماید و در راه مصون داشتن عفت و عصمت خود صرف نماید در درجه شهداء قرار می گیرد.
قال الصادق (ع) لا تكسلوا فی طلب الدنیا معاشكم فان آبائنا كانوا یركضون فیها و یطلبونها [1] .
فرمود در راه به دست آوردن مال دنیا تنبلی و كسالت و بی حالی نشان ندهید زیرا معاش و زندگی شما باید از راه كسب حلال تأمین گردد و این روش پدران ما بود كه در این راه جهاد و كوشش می نمودند و دنیا را بدین منظور می خواستند و به دست می آوردند.
قال امیرالمؤمنین (ع) البطالة یوقف الحر العزیر موقف العبد الذلیل و یذهب ماء الوجه و یمحق الرزق
امام پرهیزكاران فرمود بطالت و تنبلی موجب می شود كه مرد آزاده بزرگوار در موقف بنده ذلیل جا گیرد و آب روی او بریزد و رزق او تنگ گردد.
قال صلی الله علیه و آله ان الله یكره العبد البطال خداوند از آدم تنبل و تن پرور متنفر و بیزار است.
[ صفحه 210]
قال صلی الله علیه و آله ان الله تعالی یبغض العبد الفارغ خداوند آدم بیكار و تنبل را مبغوض می دارد.
قال صلی الله علیه و آله ان الله یكره الرجل العاطل البطال و المرئة العاطلة
خداوند از مرد و زن عاطل و بیكار و بی عرضه تن پرور خودپسند متنفر و بیزار است.
قال صلی الله علیه و آله التاجر الصدوق مع النبیین و الشهداء و الصالحین و حسن اولئك رفیقا
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود تاجر راستگوی درستكار با شهداء و پیغمبران و صلحا و انبیاء هم نشین است آنها چه خوب رفقائی هستند!!
قال الصادق علیه السلام ثلثة یدخلهم الله الجنة بغیر حساب امام عادل - تاجر صدوق شیخ افنی عمره فی طاعة الله عزوجل
فرمود سه فرقه بدون حساب وارد بهشت خواهند شد!!
اول امام عادل است كه بسط عدل و داد دهد و تبعیض و تفریط نكند و طرفداری و جانبداری در حكم شرعی ننماید.
دوم تاجری كه در داد و ستد راستگو و درست كردار باشد غل و غش در معامله ننماید.
سومی عالمی كه عمر خود را در راه اطاعت حق تعالی جل شأنه صرف كرده و انحراف و تمردی نكرده باشد.
امام جعفر صادق علیه السلام فضل بن یسار كه ترك كار و كسب نموده بود تحقیر كرده و فرموده كسب و كار را ترك مكن (افتح بابك و ابسط بساطك و استرزق الله بك)
یعنی دكان تجارت را بگشا و بساط داد و ستد را بگستر و رزق خدا را به سوی خود جلب كن.
در ترویج و ترغیب تجارت و بازرگانی فرمود (التجارة تزید فی العقل) و بازرگانی رشد عقلی می آورد زیرا تاجر به اوضاع و احوال جغرافیائی دنیا و محصولات طبیعی و صنعتی و تجارتی ملل و اقوام و آداب و رسوم و السنه و اخلاق ملل و نحل آشنا می گردد.
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام در فرمانی كه به مالك اشتر می دهد می فرماید قوام اجتماع بر پایه تجارت استوار است و مردم تاجرپیشه را تقویت كن و حمایت نما.
قال (ع) لاقوام لهم جیمعا الا بالتجارة و زد فی الصناعات فیما یجمعون من مرافقتهم و یقیمون من اسواقهم و یكفونهم من الترفق بایدیهم مما لا یبلغه رفق غیرهم
به مالك سفارش می كند كه هنرمندان مبتكر و صنعتگران متفكر و تجار و بازرگانان
[ صفحه 211]
را كه نیروی فكر و دست خود صنایع متسظرفه می سازند و به بازار جهان عرضه می كنند آنها را مورد شفقت و حمایت و ارفاق قرار ده و تا بتوانی تشویق و ترغیب و تقویت كن.
گفت فدای تو شوم چه نقصی در من است كه برای رفع آن نكوشیده ام.
قال علیه السلام «عدم اشتغالك بالكسب» فرمود نقص تو این است كه به كسب و كاری مشغول نمی شوی عرض كرد اطاعت می كنم و به كاری مشغول می شوم برگشت به كوفه به تجارت پرداخت. این مرد در كوفه به خرمافروشی در خیابان پرداخت ولی اقوامش گفتند درخور شأن تو نیست كه بدین گونه كسب كنی آنگاه اطاق تجارتی گرفت و به كسب و كار حلالی پرداخت.
قال رسول الله (ص) ان الله یحب عبدا یتخذ المحنة لیستغنی بها عن الناس.
این شعاری بود كه در دكان ها و مغازه های مسلمین نصب می شد - رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود خداوند بنده ای را دوست می دارد كه محنت را بر خود بخرد تا از مردم بی نیاز گردد. قال صلی الله علیه و آله ان الله یحب عبد المؤمن المتحرف - (ای ذو الحرفه) خداوند بنده مؤمن صاحب حرفه را دوست دارد.
قال صلی الله علیه و آله ان الله یحب الصانع و الحاذق: خداوند صنعتگران مبتكر و زیرك را دوست می دارد.
[ صفحه 209]
قال صلی الله علیه و آله رحم الله امرءا عمل عملا فاتقنه خداوند رحمت كند بنده ی كارگری كه كار خود را محكم و استوار نماید.
حضرت امام علی بن الحسین علیه السلام فرمود من طلب الحلال فهو من الله تعالی صدقة علیه فرمود كسی طلب كسب حلال كند از جانب حق تعالی صدقه گرفته است.
قال علیه السلام ارضیكم عند الله اسعاكم علی عیاله هر كس راضی باشد از نعم الهی نشانه اش این است كه بر زن و فرزندش وسعت می دهد.
قال الباقر (ع) من طلب الدنیا حلالا تعففا و استغناءا عن الناس لیوسع علی عیاله و تعطفا علی اجاره لقی الله تعالی یوم القیمة و وجهة مثل القمر لیلة البدر.
حضرت امام محمد باقر علیه السلام فرمود كسی كه از مال دنیا طلب حلال نماید و برای عفت و بی نیازی از مردم و وسعت دادن بر زن و فرزند و عواطف بر همسایه دنیا را بخواهد و در راه به دست آوردن مال دنیا مبارزه كند روز قیامت خداوند را ملاقات می كند در حالی كه صورتش چون ماه شب چهارده می درخشد.
قال (ع) من طلب الدنیا حلالا فی عفاف كان فی درجة الشهداء
امام محمد باقر علیه السلام فرمود كسی مال دنیا را به حلال كسب نماید و در راه مصون داشتن عفت و عصمت خود صرف نماید در درجه شهداء قرار می گیرد.
قال الصادق (ع) لا تكسلوا فی طلب الدنیا معاشكم فان آبائنا كانوا یركضون فیها و یطلبونها [1] .
فرمود در راه به دست آوردن مال دنیا تنبلی و كسالت و بی حالی نشان ندهید زیرا معاش و زندگی شما باید از راه كسب حلال تأمین گردد و این روش پدران ما بود كه در این راه جهاد و كوشش می نمودند و دنیا را بدین منظور می خواستند و به دست می آوردند.
قال امیرالمؤمنین (ع) البطالة یوقف الحر العزیر موقف العبد الذلیل و یذهب ماء الوجه و یمحق الرزق
امام پرهیزكاران فرمود بطالت و تنبلی موجب می شود كه مرد آزاده بزرگوار در موقف بنده ذلیل جا گیرد و آب روی او بریزد و رزق او تنگ گردد.
قال صلی الله علیه و آله ان الله یكره العبد البطال خداوند از آدم تنبل و تن پرور متنفر و بیزار است.
[ صفحه 210]
قال صلی الله علیه و آله ان الله تعالی یبغض العبد الفارغ خداوند آدم بیكار و تنبل را مبغوض می دارد.
قال صلی الله علیه و آله ان الله یكره الرجل العاطل البطال و المرئة العاطلة
خداوند از مرد و زن عاطل و بیكار و بی عرضه تن پرور خودپسند متنفر و بیزار است.
قال صلی الله علیه و آله التاجر الصدوق مع النبیین و الشهداء و الصالحین و حسن اولئك رفیقا
رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود تاجر راستگوی درستكار با شهداء و پیغمبران و صلحا و انبیاء هم نشین است آنها چه خوب رفقائی هستند!!
قال الصادق علیه السلام ثلثة یدخلهم الله الجنة بغیر حساب امام عادل - تاجر صدوق شیخ افنی عمره فی طاعة الله عزوجل
فرمود سه فرقه بدون حساب وارد بهشت خواهند شد!!
اول امام عادل است كه بسط عدل و داد دهد و تبعیض و تفریط نكند و طرفداری و جانبداری در حكم شرعی ننماید.
دوم تاجری كه در داد و ستد راستگو و درست كردار باشد غل و غش در معامله ننماید.
سومی عالمی كه عمر خود را در راه اطاعت حق تعالی جل شأنه صرف كرده و انحراف و تمردی نكرده باشد.
امام جعفر صادق علیه السلام فضل بن یسار كه ترك كار و كسب نموده بود تحقیر كرده و فرموده كسب و كار را ترك مكن (افتح بابك و ابسط بساطك و استرزق الله بك)
یعنی دكان تجارت را بگشا و بساط داد و ستد را بگستر و رزق خدا را به سوی خود جلب كن.
در ترویج و ترغیب تجارت و بازرگانی فرمود (التجارة تزید فی العقل) و بازرگانی رشد عقلی می آورد زیرا تاجر به اوضاع و احوال جغرافیائی دنیا و محصولات طبیعی و صنعتی و تجارتی ملل و اقوام و آداب و رسوم و السنه و اخلاق ملل و نحل آشنا می گردد.
حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام در فرمانی كه به مالك اشتر می دهد می فرماید قوام اجتماع بر پایه تجارت استوار است و مردم تاجرپیشه را تقویت كن و حمایت نما.
قال (ع) لاقوام لهم جیمعا الا بالتجارة و زد فی الصناعات فیما یجمعون من مرافقتهم و یقیمون من اسواقهم و یكفونهم من الترفق بایدیهم مما لا یبلغه رفق غیرهم
به مالك سفارش می كند كه هنرمندان مبتكر و صنعتگران متفكر و تجار و بازرگانان
[ صفحه 211]
را كه نیروی فكر و دست خود صنایع متسظرفه می سازند و به بازار جهان عرضه می كنند آنها را مورد شفقت و حمایت و ارفاق قرار ده و تا بتوانی تشویق و ترغیب و تقویت كن.
[1] كتاب من لا يحضره الفقيه به نقل تاريخ سامرا ص 216 ج 3.